گزارش کارآموزی مجتمع پتروشيمي اراك،آزمايشگاه GC
دسته بندي :
فنی و مهندسی »
صنایع
گزارش کارآموزي مجتمع پتروشيمي اراك،آزمايشگاه GC در 96 صفحه ورد قابل ويرايش
فهرست مطالب :
فصل اول : آشنايي كمي با مجتمع پتروشيمي اراك
1-1 تاريخچه و انگيزه احداث .................................................................. 10
1-2 اهميت توليدات مجتمع ................................................................... 10
1-3 خوراك مجتمع ................................................................... 10
1-4 نيروي انساني .................................................................... 11
1-5 مصارف توليدات مجتمع ................................................................... 11
1-6 موقعيت جغرافيايي .................................................................... 11
1-7 واحدهاي مجتمع .................................................................... 12
1-8 دستاوردهاي مهم مجتمع .................................................................... 12
1-9 حفظ محيط زيست ................................................................... 13
1-10 اسكان و امكانات رفاهي ................................................................... 13
1-11 مجتمع پتروشيمي اراك ........................................................................ 14
فصل دوم : گازكروماتوگرافي
2-1 مقدمه .................................................................... 16
2-2 تاريخچه .................................................................... 17
2-3 مزاياي كروماتوگرافي .................................................................... 18
2-4 اصول دستگاه ..................................................................... 19
2-5 سيستم كروماتوگرافي ............................................................... 21
2-5-1 گاز حامل .................................................................................... 21
2-5-2 كنترل جريان ................................................................................... 21
2-5-3 اندازه گيري جريان ............................................................................ 22
2-5-4 وارد كردن نمونه ............................................................................. 22
2-5-5 ستون .............................................................................. 24
2-5-6 آون .............................................................................. 27
2-5-7 پيل آشكار ساز .............................................................................. 28
2-5-8 دما .............................................................................. 29
2-5-9 ثبات ............................................................................... 30
2-5-10 شناسايي اجزاء يك مخلوط ........................................................... 31
فصل سوم : انژكتورها
3-1 مقدمه ................................................................ 33
3-2 انژكتورهاي Split ............................................................... 35
3-2-1 حجم انژكتور ............................................................................. 36
3-2-2 دماي انژكتور .............................................................................. 37
3-2-3 لوله تزريق انژكتورهاي Split ...................................................... 37
3-3 انژكتورهاي Splitless .................................................... 38
3-3-1 لوله تزريق انژكتورهاي Splitless ............................................ 39
3-3-2 دماي انژكتور و استفاده صحيح از سرنگ تزريق ............................. 40
3-4 انژكتورهاي On –column ...................................................... 42
3-4-1 چند نكته مهم .............................................................................. 42
3-4-2 امتيازات روش تزريق On –column ....................................... 43
3-5 انژكتورهاي مستقيم ................................................................... 45
3-5-1 تبديل انژكتورهاي ستون هاي پر شده به انژكتورهاي مستقيم ..... 45
3-5-2 لوله تزريق انژكتور مستقيم ................................................ 46
3-6 سپتوم انژكتور ............................................................................... 48
3-7 تمييز كردن انژكتور ........................................................................ 48
فصل چهارم : ستون ها
4-1 مقدمه اي بر مبحث ستون هاي پرشده ............................................. 51
4-2 نگهدارنده هاي جامد .................................................................... 51
4-2-1 اثرات سطحي نگهدارنده جامد ........................................................ 53
4-2-2 اندازه ذرات ........................................................................................ 54
4-3 فاز مايع ......................................................................................... 54
4-3-1 شرايط فاز مايع ............................................................................... 54
4-3-2 گزينش فاز مايع ............................................................................... 55
4-3-3 درصد فاز مايع ............................................................................... 55
4-4 دماي ستون .................................................................................. 56
4-5 تهيه جامد پوشانده شده ................................................................ 56
4-6 مقدمه اي بر مبحث ستون هاي موئين ........................................... 58
4-7 وارد كردن نمونه ......................................................................... 59
4-8 لوله هاي سيليس گداخته ............................................................ 59
4-9 پوشش پلي ايميدي .................................................................... 60
4-10 حدود دمايي ستون ................................................................. 61
4-11 فازهاي ساكن ستون هاي موئين ............................................... 63
4-11-1 انتخاب فاز ساكن .................................................................... 64
4-11-2 فازهاي ساكن معادل (هم ارز) ................................................ 65
فصل پنجم : آشكارسازها
5-1 مقدمه ...................................................................................... 67
5-2 گاز جبراني .............................................................................. 67
5-3 حساسيت آشكارساز ................................................................ 68
5-4 گزينش پذيري ......................................................................... 69
5-5 دامنه خطي بودن پاسخ آشكارساز ............................................ 69
5-5-1 آشكارساز هدايت حرارتي يا كاتارومتر ............................................ 70
5-5-2 آشكارساز بر پايه يونش .......................................................... 71
5-5-3 آشكارساز يونش شعله اي .......................................................... 71
5-5-4 آشكارساز يونش سطح مقطعي ..................................................... 72
5-5-5 آشكارساز يونش آرگون ............................................................... 72
5-5-6 آشكارساز يونش هليم ................................................................... 73
5-5-7 آشكارساز يونش قليايي ................................................................ 73
5-5-8 آشكارساز يونش نوري ................................................................ 74
5-5-9 آشكارساز نورسنجي ..................................................................... 74
5-5-10 آشكارساز هدايت الكتروليتيكي .................................................. 75
5-5-11 آشكارساز بر پايه دانسيته گاز ..................................................... 75
5-5-12 آشكارساز الكترون ربا .................................................................. 76
5-5-13 آشكارساز پلاسماي امواج ميكرو ................................................ 76
5-5-14 آشكارساز انتگرالي ....................................................................... 77
فصل ششم : عملكرد واحدها
6-1 واحد 2- اتيل هگزانول ............................................................ 85
6-1-1 فرايند توليد 2- اتيل هگزانول .................................................... 85
6-1-2 عرضه محصولات ....................................................................... 87
6-1-3 اهميت واحد 2- اتيل هگزانول ................................................... 88
6- 2 واحداتانول آمين ...................................................................... 89
6-2-1 فرايند توليد اتانول آمين .............................................................. 89
6-2-2 عرضه محصولات ....................................................................... 91
6-2-3 اهميت واحد اتانول آمين ............................................................. 92
6-3 واحد اتوكسيلات ....................................................................... 92
6-3-1 فرايند توليد اتوكسيلات ............................................................... 93
6-3-2 اهميت واحد اتوكسيلات .............................................................. 94
1-1 تاريخچه و انگيزه احداث :
مجتمع پتروشيمي اراك يكي از طرحهاي زير بنائي و مهم مي باشد كه درراستاي سياست هاي كلي توسعه صنايع پتروشيمي و با اهداف تأمين نياز داخلي كشور و صادرات ايجاد و به بهره برداري رسيده است .
اين طرح درسال 1363 به تصويب رسيد و پس از طي مراحل طراحي ونصب و ساختمان در سال 1372 فاز اول مجتمع در مدار توليد قرارگرفت . در ادامه كار ، به منظور بهبود مستمر و توليد بيشتر و متنوع تر، واحدهاي ديگر مجتمع تكميل و واحد اتوكسيلات به عنوان آخرين واحد مجتمع در سال 82 راه اندازي و در مدار توليد قرار گرفت .
از سال 79 ، همزمان با تكميل واحدها ، طرحهاي توسعه اي مجتمع نيز با هدف افزايش ظرفيت مجتمع آغاز گرديده است . از سال 1378با تصويب هئيت مديره و پس از بررسي هاي دقيق عملكرد مجتمع، شركت در بازار بورس پذيرفته شد و واگذاري سهام آن آغازگرديد .
1-2 اهميت توليدات مجتمع :
از مشخصه هاي استثنايي مجتمع پتروشيمي اراك استفاده از دانش هاي فني ، تكنولوژي و فرايندهاي پيشرفته مي باشد . توليدات مجتمع بسيار متنوع و عمدتاً گريدهاي مختلف را شامل مي شوند. از لحاظ انتخاب خطوط توليد كمتر مجتمعي را مي توان يافت كه مانند مجتمع پتروشيمي اراك تركيبي از توليدات پليمري وشيميايي ازرشمند و حتي شاخه خاصي از توليدات نظيرسموم علف كشها را يكجا داشته باشد . مجتمع پتروشيمي اراك از لحاظ تنوع ، ارزش فراورده ها و نقش حساس آن در تأمين نياز صنايع مهم كشور كم نظير مي باشد.
1-3 خوراك مجتمع :
خوراك اصلي مجتمع نفتاي سبك وسنگين است كه از پالايشگاه هاي اصفهان و اراك از طريق خط لوله تأمين مي شود .خوراك ديگر مجتمع ، گاز طبيعي است كه ازخط لوله سراسري مجاور مجتمع اخذ مي گردد . ضمناً حدود6000 تن آمونياك وحدود 350 ميليون متر مكعب در سال مصرف گاز طبيعي مجتمع مي باشد كه از خط سوم سراسري تأمين مي گردد .
1-4 نيروي انساني :
كل نيروي انساني شاغل در مجتمع بالغ بر 1769 نفر مي باشد كه حدود 1213 نفر فني و 556 نفر ستادي هستند .
بر اساس سياست كلي دولت جمهوري اسلامي ايران بخشي از كارها به بخش خصوصي واگذار گرديد كه در اين راستا چندين شركت با بيش از1000 نفر نيرو در بخشهاي خدماتي - تعميراتي و غيره در مجتمع فعاليت دارند .
1-5 مصارف توليدات مجتمع :
مصارف توليدات مجتمع بسيار متنوع و داراي طيف گسترده است .در بخش توليدات شيميايي كليه فراورده ها شامل اكسيد اتيلن/ اتيلن گليكل ها - اسيد استيك / وينيل استات - دو اتيل هگزانل -بوتانل ها - اتانل آمين ها و اتوكسيلات ها به اضافه سموم علف كش ها كاملاً در كشور منحصر به فرد مي باشند و نياز صنايع مهمي را در كشور تأمين نموده و مازاد آنها به خارج صادر مي شود .
در بخش پليمري نيز فراورده هاي ارزشمند و استراتژيك انتخاب شده اند كه به عنوان نمونه مي توان گريدهاي مخصوص توليد سرنگ يك بار مصرف – كيسه سرم – بدنه باتري – گوني آرد – الياف و همچنين مواد اوليه ساخت بشكه هاي بزرگ به روش دوراني و نيزگريد مخصوص توليد لوله هاي آب - فاضلاب و گاز و لاستيك پي بي آر را نام برد .
اولويت مصرف فراورده هاي مجتمع براي تأمين نياز صنايع داخل كشور است در اين ارتباط توليدات مجتمع سهم به سزايي در تأمين نياز صنايع پايين دستي دارد به نحوي كه نياز بالغ بر 5000 واحد پايين دستي را تأمين مي نمايد .
1-6 موقعيت جغرافيايي :
مجتمع پتروشيمي اراك در جوار پالايشگاه اراك در كيلومتر 22 جاده اراك – بروجرد در زميني به وسعت 523 هكتار قراردارد .
1-7 واحدهاي مجتمع :
الف : واحدهاي فرايندي :
واحدهاي فرايندي مجتمع شامل 19 واحد است كه در نمودار منعكس مي باشد .
ب : واحدهاي سرويس هاي جانبي :
آب بدون املاح : ظرفيت 450 متر مكعب در ساعت
واحد توليد بخار : 500 تن در سال
واحد نيروگاه : ظرفيت كل توليد ( در شرايط جغرافيايي محل ) 125 مگاوات
برجهاي خنك كننده : شامل 7 برج
واحد هواي فشرده يا هواي ابزار دقيق : 5 كمپرسور هر كدام 26000 نرمال متر مكعب در ساعت به ظرفيت كل : 130000 نرمال متر مكعب .
واحد تفكيك نيتروژن و اكسيژن از هوا به ظرفيت : اكسيژن 14500 نرمال مترمكعب و نيتروژن 6000 نرمال متر مكعب در ساعت .
ج : واحدهاي عمومي ( آفسايت ) شامل :
مخازن مواد شيميايي ، سيستم بازيافت كاندنس ها ، سيستم آب خام ، سيستم گاز ، سيستم سوخت مايع ، مخازن خوراك ، مخازن محصولات مايع ، سيستم آتش نشاني ، مخازن گاز هيدروژن ، سيستم مشعل مجتمع ، واحدتصفيه پساب صنعتي ، سيستم توزيع شبكه برق ، شبكه مخابرات ، اتصالات بين واحدها و سيستم جمع آوري و دفع آبهاي زايد .
1-8 دستاوردهاي مهم مجتمع :
دارنده گواهينامه مديريت كيفيت (2000 ) 9001 ISO
دارنده گواهينامه مديريت زيست محيطي14001 ISO
دارنده گواهينامه سيستم مديريت ايمني و بهداشت شغلي18001 OHSAS
دارنده جايزه تنديس طلايي بين المللي كيفيت محصول سال 2000
دارنده جايزه كيفيت و مديريت بازاريابي از شركت GQM سال 2001
دارنده عنوان صنعت سبز نمونه كشور در سال 1378
اخذ دو رتبه سوم تحقيقات از جشنواره بين المللي خوارزمي به خاطر اجراي طرح جايگزيني حلال بنزن با تولوئن در واحد P.B.R و توليد كلرواستيل كلرايد به روش مستقيم .
پذيرفته شدن در بازار بورس به عنوان اولين مجتمع در سطح صنايع پتروشيمي ايران .
دومين شركت برجسته از لحاظ نوآوري درسطح وزارت نفت در سال 1381.
1-9 حفظ محيط زيست :
در طراحي مجتمع بالاترين استانداردها و معيارها جهت حفظ محيط زيست منظور شده است .
به نحوي كه تقريباً هيچ نوع مواد مضر به طبيعت تخليه نمي شود . نمونه بارز اقدامات انجام شده جهت جلوگيري از آلودگي محيط زيست ، وجود واحد بسيار مجهز پساب ها ودفع مواد زائد در مجتمع است. در اين واحد با به كارگيري تكنولوژي پيشرفته كليه آبهاي آلوده به مواد شيميايي و روغني وپسابهاي بهداشتي و غيره تصفيه مي گردد . اين واحد قادر است ماهيانه بالغ بر 250000 متر مكعب آب را تصفيه نموده و به عنوان آب جبراني به سيستم آب خنك كننده مجتمع تزريق نمايد . ضمناً كليه مواد دور ريز جامد و مايع نيز در كوره زباله سوز سوزانده شده و دفع مي شوند . ايجاد فضاي سبز به اندازه كافي از اقدامات ديگر مجتمع در جهت حفظ محيط زيست مي باشد .
1-10 اسكان و امكانات رفاهي :
شركت پتروشيمي اراك به منظورتأمين مسكن مورد نياز كاركنان ، به موازات احداث مجتمع طرح عظيم خانه سازي را در شهر اراك اجرا نموده است.
پروژه خانه سازي شهر مهاجران شامل 1521 واحد ويلايي و984 واحد آپارتماني است كه در زميني به مساحت 150 هكتار در مجاورت مجتمع اجرا گرديد و هم اكنون مورد استفاده كاركنان و خانواده آنها مي باشد .
كليه امكانات رفاهي و فرهنگي نظير مهمانسرا ، بازار ، مدرسه ، دبيرستان ، درمانگاه ، تأسيسات تفريحي ، ورزشي و ساير تأسيسات شهري در اين شهر تأسيس شده است كه نمونه بارز عمران و آبادي ناشي از اجراي طرحهاي زير بنايي در منطقه است .ضمناً 2 مجتمع آپارتماني كلاٌ شامل 224 واحد به اضافه چند واحد ويلايي در شهر اراك متعلق به شركت است كه همگي مورد استفاده كاركنان مجتمع مي باشند .
1-11 مجتمع پتروشيمي اراك :
مجتمع پتروشيمي اراك يكي از بزرگترين مجتمع هاي پتروشيمي در سطح خاورميانه مي باشد كه در طراحي وساخت آن از پيشرفته ترين تكنولوژي هاي روز و بالاترين استاندارد هاي فني و ايمني استفاده شده است .
3-5-2 لوله تزريق انژكتورمستقيم :
نوع لوله تزريق در انژكتورهاي مستقيم ، همانند ساير انژكتورها از اهميت فراواني برخورداربوده و تأثير بسزايي بر روي نتايج آزمايش و كيفيت كروماتوگرام دارد . به كمك يك سرنگ ، نمونه مستقيماً به درون لوله تزريق منتقل شده و پس از تبخير شدن به همراه جريان گازحامل وارد ستون مي گردد . سرعت جريان گازحامل براي ستون هاي megabore درحدود ml/min10-4 تنظيم مي شود . براي شستشوي كامل درون لوله تزريق ، زماني بين sec100-10 مورد نياز است . مقدار دقيق زمان شستشو به سرعت جريان گاز حامل و حجم لوله تزريق بستگي دارد . چند نوع لوله تزريق براي انژكتورهاي مستقيم وجود دارد . چنان چه لوله تزريق داراي شكل يكنواخت و لوله مانند باشد . دنباله دار شدن پيك حلال و پيك هاي اجزاء زود جوش و فرار نمونه قابل انتظار خواهد بود . در اين انژكتورها ، نمونه تزريق شده به سادگي تبخير شده وكل حجم لوله تزريق را اشغال مي كند . احتمال پس زني بخار حلال در چنين شرايطي افزايش مي يابد ، زيرا بخشي ازحلال كه به قسمت هاي فوقاني لوله تزريق نفوذ نموده است . به راحتي پس زده خواهدشد . بخار پس زده شده ، توسط جريان گاز حامل به تدريج و به مرور زمان وارد ستون شده و پيك مربوط به آن ( پيك حلال ) به شكل نامتقارن و دنباله دار ظاهر مي گردد . مهمترين عواملي كه سبب پس زني بخارات حلال و يا نمونه مي شوند ، عبارتند از : حلال زود جوش ، فراريت اجزاء نمونه ، سرعت كم گازحامل و دماي بالاي انژكتور . در صورت بروز پديده پس زني ، بخار اجزاء دير جوش نمونه برروي سطوح سردتر انژكتور ، مانند سپتوم و مسيرهاي ورود گاز حامل ، متراكم شده و مايع مي گردد . مايعات حاصل از ميعان بخار گونه هاي ديرجوش ، از يك طرف آناليز نشده و در واقع هدر مي روند و از طرف ديگر موجب آلودگي انژكتور و در نتيجه ايجاد مشكل در آناليز نمونه هاي بعدي خواهند شد . استفاده از يك لوله تزريق از نوع direct flash vaporization مشكل پس زني نمونه را تا حدود زيادي حل نموده و سبب بهبود شكل ظاهري پيك ها خواهد شد .
ويژگي هاي خاص لوله تزريق direct flash vaporization وجوديك حباب چندسانتيمتري در ابتداي آن است . ستون megabore از انتهاي لوله تزريق واردشده و در محل خروجي حباب محكم و تثبيت مي شود ؛ به صورتي كه امكان نشت گاز از محل اتصال وجود نداشته باشد . خروجي انتهاي حباب ، شكل مخروطي دارد و چون پوشش پلي ايميدي ستون هم قدري انعطاف پذير مي باشد ، با اندكي فشار ، ستون و لوله تزريق با هم جفت شده و احتمال هرگونه نشت گاز از بين خواهد رفت .
( ستون نبايد به داخل حباب وارد شود ) نمونه به كمك يك سرنگ در درون حباب تزريق شده و پس از تبخيرشدن از دهانه خروجي حباب عبوركرده و به ستون منتقل مي شود . چون دهانه ورودي حباب توسط سوزن سرنگ مسدود شده است ، پس زني بخارات حلال و يا نمونه امكانپذير نمي باشد . براي اين كه احتمال پس زني به حداقل برسد ، بعد از تزريق نمونه سوزن سرنگ بايد براي مدتي( يك ثانيه به ازاي هر ميكروليتر نمونه ) در انژكتور باقي بماند . تزريق بيش از 95% از نمونه ها به انژكتور داراي لوله تزريق direct flash vaporization ممكن بوده و حجم هاي تا 8 را هم مي توان به كمك اين لوله تزريق آناليز نمود .
درون حباب لوله تزريق را مي توان توسط پشم شيشه سيلانه شده مخصوص پركرد ( استفاده از پشم شيشه معمولي مجاز نيست ) پشم شيشه در درون حباب به عنوان يك تله عمل نموده و مواد غير فرار همراه نمونه را جذب مي كند . فشردگي زياد و تراكم بيش از حد پشم شيشه ، موجب پهن شدن عرض پيك ها ، به ويژه پيك هاي گونه هاي فرار نمونه ، خواهد شد .
نوع ديگري از لوله هاي تزريق كه در انژكتورهاي مستقيم كاربرد دارد ، لوله تزريق hot on-column است . اين لوله تزريق داراي حباب نيست . در قسمت فوقاني لوله ، يك روزنه كوچك وجود دارد كه نمونه توسط سرنگ و از طريق اين روزنه به درون ستون منتقل مي شود . يك سوزن استاندارد با شماره 26 به راحتي درون يك ستون با قطر داخلي mm0.53 را پر مي سازد . به اين صورت و بدون هيچ واسطه اي نمونه از سرنگ به ستون تزريق مي گردد . لوله تزريق hot on-column ازخنك كننده ثانويه استفاده نمي كند و بنابراين در اغلب اوقات پيك هاي كروماتوگرام (پيك حلال و ساير اجزاء فرار نمونه) پهن و تغييرشكل يافته خواهند شد . بيشترين حجم نمونه كه توسط لوله تزريق hot on-column قابل تزريق است ، برابر با 0.5 مي باشد . امتياز عمده لوله تزريق hot on-column در اين است كه احتمال تخريب و يا تجزيه حرارتي نمونه را به حداقل مي رساند . به ويژه اگر دماي انژكتور خيلي بالا نباشد .
اگر انژكتور سيستم GC از نوع انژكتورهاي مستقيم بوده و از يك لوله تزريق hot on-column استفاده مي كند ، توصيه مي شود كه يك پيش ستون بر روي سيستم نصب گردد . در نبود پيش ستون ، سوزن سرنگ در زمان تزريق با فاز ساكن درون ستون تماس پيدا نموده و باعث فاز زدايي بخشي از ستون خواهد شد . به علاوه ، پيش ستون همواره مقداري از مواد غير فرار و نيمه فرار نمونه راجذب كرده و از انتقال آنها به درون ستون اصلي ممانعت مي كند . اساسي ترين مشكلي كه انژكتورهايon - column با آن روبروهستند ، آلوده شدن ستون آنها توسط مواد غير فرار و نيمه فرار همراه نمونه است .
3-6 سپتوم انژكتور :
چرا سپتوم ؟
مرسوم ترين روش براي ورود نمونه به انژكتورهاي تبخيركننده ، تزريق آن توسط يك سرنگ و از ميان يك لاستيك غشايي به نام سپتوم است . هدف از انتخاب و كاربرد سپتوم ، ممانعت و جلوگيري از نشت گاز حامل و بخارات نمونه به خارج از سيستم مي باشد . با نشت گاز حامل و يا بخار نمونه ، زمان هاي بازداري اجزاء نمونه تغييركرده و در نتايج آناليز خطا به وجود مي آيد . تماس اكسيژن محيط با فاز ساكن درون ستون ( به ويژه دردماي بالا ) موجب آسيب ديدگي و اكسيداسيون فاز ساكن مي شود. جنس سپتوم انژكتور به صورتي است كه خاصيت كشساني و انعطاف پذيري دارد و بنابراين پس از خروج سوزن سرنگ از انژكتور ، سپتوم به حالت اوليه برگشته و روزنه ايجاد شده توسط سرنگ مسدود مي گردد . به اين ترتيب از نفوذ اكسيژن به درون انژكتور جلوگيري مي شود .
عمر مفيد سپتوم محدود است . به مرور زمان ، سپتوم مستهلك شده و بايد تعويض گردد . عمر مفيد سپتوم به عواملي همچون نوع سوزن سرنگ تزريق ، جنس سپتوم ، تعداد دفعات تزريق و مهارت و دقت كار بستگي دارد . استفاده از يك سوزن ناصاف و پليسه دار باعث مي شودكه پس از هر تزريق، تكه اي از سپتوم جدا شده و يك حفره خالي كوچك در درون سپتوم ايجاد شود . كاربران دقيق ، سعي مي كنند كه تمام تزريق را از يك نقطه معين سپتوم انجام دهند ، تا از سوراخ شدن تمام سطح آن جلوگيري نمايند . در زمان تزريق نمونه ، سوزن تزريق تنها قادر به مسدود كردن يك روزنه سپتوم است . حال چنان چه روزنه هاي ديگري هم درسپتوم موجود باشند ، امكان نشت گاز از ميان آن وجود دارد .
3-7 تميزكردن انژكتور :
با تزريق هر نمونه اي ، مقداري از مواد آلاينده همراه نمونه در انژكتور بر جاي خواهند ماند . انژكتور دروازه ورود به سيستم GC مي باشد و آلودگي آن ، باعث آلوده شدن ساير بخش هاي سيستم از قبيل لوله تزريق ، ستون و آشكارساز مي گردد . به همين دليل بعد از مدتي استفاده ، سطح داخلي بدنه انژكتور را بايد تميزكرده و شستشو داد . پس ازتزريق نمونه و تبخير شدن آن ، بخشي از بخار نمونه سر ريز شده و از لوله تزريق خارج مي گردد . بخار خارج شده در تماس با سطوح خنك تر انژكتور ، متراكم گرديده و باعث آلودگي سطح محفظه انژكتور مي شود .
براي تميز كردن انژكتور ، دماي آن را تا دماي محيط كاهش داده و پس از جدا كردن ستون ، لوله تزريق و متعلقات آنرا از انژكتور خارج نماييد . در درون آون ، يك بشر شيشه اي را در زير انژكتور قرار دهيد . حدود mlit20 از متانل را به تدريج در درون محفظه انژكتور بريزيد . در زمان ريختن متانل درون انژكتور را به كمك يك برس لوله شوي كوچك شستشو دهيد . عمل شستشوي انژكتور را با mlit10 ديگر از متانل كامل كنيد . مطمئن شويد كه از تارهاي برس و يا اجسام خارجي ديگر در انژكتور باقي نمانده باشد . پس از تبخير كامل متانل ، قطعات انژكتور را نصب كرده و سيستم را در شرايط آناليز قرار بدهيد .
اگرآلودگي انژكتور خيلي شديد باشد . ممكن است مسيرهاي ورودي وخروجي انژكتور ( ورودي گاز حامل و خروجي دررو ) هم آلوده شده باشند . در صورتي كه پس از چند بار شستشو ، آلودگي انژكتور برطرف نشود ، مسير ورودي گازحامل را هم با متانل شستشو دهيد . آلودگي مسير ورودي گاز حامل زماني اتفاق مي افتد كه :
1- حجم تزريق ، زيادتر از ظرفيت انژكتور باشد .
2- غلظت موادغير فرار وآلاينده درنمونه زياد باشد .
3- حجم لوله تزريق انژكتوركوچك باشد.